Tóm tắt Luận văn Quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đăk Nông

Nội dung tài liệu: Tóm tắt Luận văn Quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đăk Nông

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ BỘ NỘI VỤ ĐÀO TẠO ../ ../ .. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LÊ THỊ HOÀI TRANG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HỘ KINH DOANH TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ GIA NGHĨA, TỈNH ĐĂK NÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số:8 .34.04.03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG GIA NGHĨA, NĂM 2019 1
2. Công trình được hoàn thành tại HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: TS. LƯƠNG MINH VIỆT Phản biện 1: TS. Nguyễn Đăng Quế Phản biện 2: TS. Nguyễn Phú Thái Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Hội trường Phân viện khu vực Tây Nguyên, Học viện Hành chính Quốc gia Số: 51, đường Phạm Văn Đồng, TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đăk Lăk Thời gian: vào hồi 8 giờ 00 tháng 5 năm 2019 Có thể tìm hiểu luận văn tại thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia 2
3. MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong những năm qua, sự đổi mới trong cơ chế quản lý đã thiết lập, xây dựng, kiến tạo các chính sách ưu đãi, môi trường cạnh tranh lành mạnh, thông thoáng, tạo điều kiện bình đẳng, thuận lợi để các thành phần kinh tế cùng phát triển với một cơ chế đơn giản, năng động. Lực lượng hộ kinh doanh đã không ngừng lớn mạnh, góp phần tăng thu cho ngân sách, giải quyết việc làm, tạo thu nhập, nâng cao đời sống tinh thần và vật chất cho người dân tại thị xã Gia Nghĩa. Bên cạnh đó các hộ kinh doanh trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa cũng bộc lộc nhưng mặt hạn chế còn tồn tại như doanh thu kém, vi phạm đăng ký kinh doanh, kinh doanh không đúng ngành nghề quy định, hộ kinh doanh tự ý bỏ địa chỉ kinh doanh không khai báo, một số hộ kinh doanh hoạt động “chui” để không phải tham gia hoạt động đóng thuế, nghĩa vụ của mình. Công tác quản lý hoạt động kinh doanh của các hộ kinh doanh trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông tại các cơ quan quản lý liên quan còn một số bất cập trong đó nổi cộm là tình trạng quản lý và lập sổ bộ các hộ kinh doanh còn bỏ sót một lượng lớn hộ kinh doanh. Xuất phát từ tình hình thực tiễn đó, học viên đã lựa chọn đề tài: “Quản lý Nhà nước đối với hộ kinh doanh trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đăk Nông”, với mong muốn được cung cấp những vấn đề về công tác quản lý nhà nước hộ kinh doanh tại thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đăk Nông, đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về công tác này trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa, ỉt nh Đăk Nông. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Đề tài này đã và đang được rất nhiều học giả nghiên cứu. Hầu hết các đề tài luận văn hệ thống hóa các nguyên lý, cơ sở lý luận về hộ kinh doanh và công tác quản lý Nhà nước đối với hộ kinh doanh, một số đề tài 1
4. nêu được giải pháp từ bất cập và tồn tại thực tiễn để phát triển hộ kinh doanh, nâng cao công tác quản lý Nhà nước đối với hộ kinh doanh. Tuy nhiên, đề tài hướng chính cụ thể vào hoạt động quản lý Nhà nước đối với hộ kinh doanh chưa nhiều. Chính vì vậy học viênquyết định đi sâu vào nghiên cứu công tác “Quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa, ỉt nh Đăk Nông”. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích Đề xuất các giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện công tác quản lý Nhà nước đối với các hộ kinh doanh trên đại bàn thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông trong thời gian tới. 3.2. Nhiệm vụ - Hệ thống hoá cơ sở lý luận về hộ kinh doanh, quản lý Nhà nước đối với các hộ kinh doanh. - Đánh giá thực trạng quản lý Nhà nước đối với các hộ kinh doanh tại thị xã Gia Nghĩa, ỉt nh Đắk Nông. - Đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý Nhà nước đối với hộ kinh doanh trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Hoạt động quản lý Nhà nước đối với các hộ kinh doanh trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa, ỉt nh Đắk Nông. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nội dung: nghiên cứu về công tác quản lý Nhà nước đối với các hộ kinh doanh thông qua các văn bản chỉ đạo, các công cụ quản lý tại địa phương, trong đó chủ thể là các cơ quan quản lý Nhà nước, đối tượng là các hộ kinh doanh tại thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đăk Nông. 2
5. - Về không gian: trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đăk Nông. - Về thời gian: Từ năm 2014 đến năm 2018. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận: Đề tài sử dụng phương pháp luận chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử. 5.2. Phương pháp nghiên cứu: Luận văn sử dụng các phương pháp phân tích, đánh giá, phương pháp so sánh, thu thập thông tin tài liệu, số liệu 6. Ý nghĩa luận văn và thực tiễn luận văn Ý nghĩa lý luận: Luận văn cung cấp những lý luận chung về hộ kinh doanh, hoạt động quản lý nhà nước đối với các hộ kinh doanh. Ý nghĩa thực tiễn: Đánh giá thực trạng tình hình hoạt động, phát triển của các hộ kinh doanh; tìm hiểu thực trạng công tác quản lý Nhà nước đối với hộ kinh doanh trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đăk Nông tập trung vào giai đoạn từ năm 2014 - 2018. 7. Kết cấu nghiên cứu Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn gồm 3 chương: Chương 1. Cơ sở khoa học về quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh. Chương 2. Đánh giá thực trạng quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh tại thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông. Chương 3. Định hướng và giải pháp về quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh tại thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông. 3
6. Chương 1 CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HỘ KINH DOANH 1.1. Khái quát về hộ kinh doanh 1.1.1. Khái niệm hộ kinh doanh Khái niệm về hộ kinh doanh được sử dụng hiện nay được quy định tại Nghị định số 78/2015/NĐ-CP ngày 14/9/2015 củaChính Phủ quy định về đăng ký doanh nghiệp: Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc một nhóm người gồm các cá nhân là công dân Việt Nam đủ 18 tuổi, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, hoặc một hộ gia đình làm chủ, chỉ được đăng ký kinh doanh tại một địa điểm, sử dụng dưới mười lao động và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh. Có thể nói hộ kinh doanh gắn liền với việc tự bỏ vốn đầu tư, tự tổ chức hoạt động sản xuất - kinh doanh, tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình và tự tạo doanh thu, thu nhập bù trừ lãi, lỗ của mình. 1.1.2 Đặc điểm và vai trò của hộ kinh doanh Từ khái niệm về hộ kinh doanh, ta có thể rút ra các đặc điểm của hộ kinh doanh như sau: - Hộ kinh doanh không có tư cách pháp nhân - Hộ kinh doanh là hình thức kinh doanh có số quy mô rất nhỏ - Chủ hộ kinh doanh chịu trách nhiệm vô hạn đối với các khoản nợ của hộ kinh doanh - Hoạt động kinh doanh linh hoạt, mang tính chất nghề nghiệp - Quy mô vốn kinh doanh không cao - Năng lực cạnh tranh còn hạn chế - Chất lượng đội ngũ lao động, nguồn nhân lực chưa cao - Năng lực quản lý điều hành chưa được chú trọng 4
7. Vai trò của hộ kinh doanh trong phát triển kinh tế - Góp phần tăng trưởng chung cho nền kinh tế - Khai thác và phát huy tốt các nguồn lực tại chỗ - Chuyển dịch cơ cấu kinh tế - Tạo công ăn việc làm cho người lao động - Hình thành và phát triển đội ngũ kinh doanh năng động - Góp phần vào việc phát triển đô thị - Góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc 1.1.3 Một số hạn chế của loại hình hộ kinh doanh 1.2. Những vấn đề về quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh 1.2.1. Khái niệm quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh - Quản lý là gì? Theo cách hiểu chung nhất thì quản lý là sự tác động của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý nhằm đạt được mục tiêu quản lý. Quản lý nhà nước là gì? Quản lý nhà nước là sự tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng quyền lực nhà nước đối với các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của con người để duy trì và phát triển các mối quan hệ xã hội và trật tự pháp luật nhằm thực hiện những chức năng và nhiệm vụ của nhà nước trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh? Quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh là phương thức tác động của Nhà nước đối với các cá nhân, hộ gia đình kinh doanh dưới dạng mô hình hộ kinh doanh thông qua hệ thống luật pháp, các quy định, cách thức, phương tiện để hộ kinh doanh hoạt động, thực hiện theo các mục tiêu kinh tế - xã hội mà Nhà nước đề ra. 1.2.2. Nội dung quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh - Xây dựng định hướng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và chính sách phát triển các hộ kinh doanh trên cả nước và địa phương 5
8. - Xây dựng hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật về hộ kinh doanh - Công tác quản lý, kiểm tra, giám sát sau đăng ký kinh doanh - Công tác tổ chức bộ máy quản lý Nhà nước đối với hộ kinh doanh 1.2.3. Sự cần thiết của quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh 1.2.4. Các nhân tố ảnh hưởng tới quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh - Quan điểm của nhà nước đối với công tác quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh - Trình độ của bộ máy quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh - Sự phù hợp của hệ thống luật pháp và khung khổ pháp lý - Cơ chế phối hợp giữa các cơ quan để thực thi hiệu quả công tác quản lý Nhà nước đối với hộ kinh doanh - Năng lực, trình độ phát triển của hộ kinh doanh 1.3. Kinh nghiệm quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh tại các địa phương 1.3.1. Kinh nghiệm quản lý Nhà nước đối với hộ kinh doanh tại thành phố Biên Hòa - Đồng Nai 1.3.2. Kinh nghiệm quản lý Nhà nước đối với hộ kinh doanh tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đăk Lăk 1.3.3. Kinh nghiệm của Quận 1, thành phố Hồ Chí Minh 6
9. Chương 2 ĐÁNH GIÁTHỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HỘ KINH DOANH TẠI THỊ XÃ GIA NGHĨA, TỈNH ĐẮK NÔNG 2.1. Thực trạng hoạt động của các hộ kinh doanh tại thị xã gia nghĩa, tỉnh đăk nông 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội tại thị xã Gia Nghĩa tỉnh Đăk Nông - Đặc điểm vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên - Tình hình phát triển kinh tế - xã hội - Tác động của điều kiện tự nhiên và điều kiện kinh tế - xã hội đến quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đăk Nông 2.1.2. Đặc điểm của các hộ kinh doanh tại thị xã Gia Nghĩa tỉnh Đăk Nông - Về số lượng hộ kinh doanh: Các hộ kinh doanh là đối tượng kinh doanh chiếm số lượng khá đông, tình hình sản xuất kinh doanh trên địa bàn huyện phát triển khá sôi động. Số lượng hộ kinh doanh đăng ký hoạt động nhiều hơn so với số lượng doanh nghiệp, xu hướng tăng liên tục qua các năm. - Về cơ cấu ngành, nghề hộ kinh doanh: Với đặc điểm vị trí địa lý, tự nhiên, lao động, cơ sở vật chất và nhu cầu của đại diện hộ kinh doanh đã hình thành cơ cấu ngành, nghề hộ kinh doanh các hộ kinh doanh trên địa bàn thị xã hoạt động đa dạng về ngành nghề. - Về quy mô hoạt động, số lượng lao động: Các hộ kinh doanh trên địa bàn thị xã đều có số lượng lao động ít, chủ yếu là từ 3 đến 8 lao động, quy mô nguồn lực lao động của hộ kinh doanh còn khá thấp, sử dụng lao động có sẵn trong gia đình hoặc sử dụng lao động giản đơn, nhu cầu sử dụng lượng lao động ít.. Tỷ lệ lao động tăng rất chậm và chiếm tỷ lệ nhỏ, 7
10. ít lao động là là một điểm lợi thế của hộ kinh doanh, khi phải ít quản lý về mặt nhân sự, nhưng đó cũng là đặc điểm hạn chế. - Về quy mô vốn: Quy mô vốn kinh doanh thường thì nguồn vốn thực sự khá thấp, chủ yếu là vốn tự có của chủ sở hữu hoặc từ tín dụng vay mượn từ bạn bè, người thân hay từ các tổ chức tín dụng khác Thực tế vốn dùng để sản xuất kinh doanh rất nhỏ, tuy nhiên với mục đích để có cơ sở vay vốn tại các tổ chức tín dụng mà quy mô vốn của các hộ kinh doanh đôi khi được kê khai lớn hơn. 2.1.3. Kết quả hoạt động của các hộ kinh doanh tại thị xã Gia Nghĩa tỉnh Đăk Nông giai đoạn 2014 - 2018 - Việc thi hành pháp luật đối với các hộ kinh doanh tại địa bàn thị xã Gia Nghĩa còn rất hạn chế, tình trạng vi phạm pháp luật còn hoành hành. Hàng lậu, hàng giả, hàng nhái, không rõ xuất sứ, hàng quá thời hạn sử dụng, hàng hóa không đảm bảo yêu cầu điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định của pháp luật; thực phẩm kém chất lượng, bị nhiễm độc và động, thực vật bị nhiễm bệnh, không đảm bảo yêu cầu về điều kiện ngành nghề trong kinh doanh chưa được kiểm soát chặt và là vấn đề nhức nhối đối với cơ quan quản lý. - Năng lực, trình độ của các chủ hộ kinh doanh, chất lượng lao động chưa cao, chưa được chú trọng, quan tâm. Đặc trưng kinh doanh nhỏ lẻ, hộ kinh doanh không có nhiều yêu cầu phức tạp trong việc quản lý hoạt động của mình; ít bị ràng buộc bởi các báo cáo tài chính, sổ sách kế toán, các loại thuế kèm theo, số lượng lao động ít đã tác động tạo ra nhiều hạn chế về trình độ quản lý, năng lực cạnh tranh, ứng dụng công nghệ tiên tiến dẫn đến việc các chủ hộ kinh doanh không chú trọng trong việc nâng cao năng lực quản lý, trình độ nghiệp vụ... Ngoài ra, có nhiều ngành nghề kinh doanh còn đặc biệt không yêu cầu cao về năng lực quản trị đối với chủ hộ 8