Tóm tắt Luận văn Quản lý mua sắm tài sản Nhà nước tại bộ tư pháp

Nội dung tài liệu: Tóm tắt Luận văn Quản lý mua sắm tài sản Nhà nước tại bộ tư pháp

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ---/--- -----/----- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN HUY HÙNG QUẢN LÝ MUA SẮM TÀI SẢN NHÀ NƯỚC TẠI BỘ TƯ PHÁP Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã số: 8.34.02.01 Tóm tắt luận văn Thạc sỹ TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG HÀ NỘI - NĂM 2017
2. Công trình được hoàn thiện tại: Học viện Hành chính Quốc gia Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS TRẦN VĂN GIAO Phản biện 1:............................................................................................................. Phản biện 2:............................................................................................................. Luận văn sẽ được bảo vệ tại Hội đồng chấm Luận văn thạc sĩ họp tại Học viện Hành chính quốc gia, ....... vào hồi . giờ ngày . tháng . năm 2018 Có thể tìm hiểu Luận văn tại: - Thư viện Học viện Hành chính quốc gia.
3. 1 P N M U 1. Lý do chọn đề tài luận văn Tài sản công là bộ phận quan trọng của tài sản quốc gia, là yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất và quản lý xã hội, là nguồn lực tài chính tiềm năng cho đầu tƣ phát triển, phục vụ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc, vì vậy nó có có vai trò to lớn trong việc phát triển kinh tế xã hội của đất nƣớc. Trong các cơ quan nhà nƣớc, đơn vị sự nghiệp công lập, TSC là cơ sở để bảo đảm cho các hoạt động phục vụ xã hội nhằm thực hiện chức năng cung cấp dịch vụ công của các cơ quan nhà nƣớc, đơn vị sự nghiệp công lập. Để bảo đảm hiệu quả sử dụng và khai thác TSC trong các cơ quan nhà nƣớc, đơn vị sự nghiệp công lập ngoài các vấn đề trong quản lý sử dụng, vấn đề quản lý mua sắm TSC có ý nghĩa vô cùng to lớn vì: mua sắm là phƣơng thức chủ yếu trong việc hình thành TSC trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp; quản lý tốt mua sắm TSC góp phần đảm bảo điều kiện làm việc cho CBCC, ngƣời lao động, đảm bảo điều kiện cung cấp dịch vụ công cho xã hội; quản lý tốt mua sắm TSC cũng đồng thời góp phần thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, phòng ngừa tham nhũng. Về cơ sở thực tiễn: Hoạt động quản lý mua sắm tài sản của Bộ Tƣ pháp trong thời gian qua đã đạt đƣợc những thành tựu nhất định nhƣ: đã góp phần hình thành cơ sở vật chất đảm bảo điều kiện làm việc cho hơn 11.000 cán bộ, công chức, viên chức và ngƣời lao động tại hơn 800 đơn vị dự toán trong toàn ngành; việc phân cấp thẩm quyền trong quyết định mua sắm, hƣớng dẫn thực hiện mua sắm, tổ
4. 2 chức mua sắm tƣơng đối phù hợp với đặc thù tổ chức của Bộ; công tác tổ chức mua sắm tài sản từng bƣớc đi vào nề nếp, khắc phục một bƣớc tình trạng lãng phí trong mua sắm tài sản. Bên cạnh những thành tựu đã đạt dƣợc, việc quản lý mua sắm tài sản của Bộ Tƣ pháp vẫn còn những hạn chế nhƣ: số lƣợng, chất lƣợng tài sản trang cấp chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu trong điều kiện hiện đại hóa nền hành chính; phân cấp quyết định mua sắm chậm đƣợc sửa đổi; tổ chức mua sắm tài sản theo phƣơng thức tập trung còn lúng túng. Căn cứ từ những vấn đề trên, tác giả đã chọn đề tài “Quản lý mua sắm tài sản nhà nƣớc tại Bộ Tƣ pháp” làm đề tài luận văn cao học là phù hợp với chuyên ngành đào tạo và có ý nghĩa khoa học và thực tiễn nhất định. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Trong những năm qua, nghiên cứu về quản lý hoạt động mua sắm tài sản tại các cơ quan hành chính nhà nƣớc (HCNN) ở Trung ƣơng cũng nhƣ địa phƣơng đã có một số công trình nghiên cứu của các tác giả đề cập. Các công trình nhiên cứu chủ yếu đi sâu phân tích pháp luật mua sắm công và quản lý hoạt động đấu thầu mua sắm tài sản, hàng hóa, nhấn mạnh tầm quan trọng của mua sắm công và đề xuất kiến nghị, giải pháp đối với vấn đề này, có thể kể đến một số nghiên cứu tiêu biểu gồm: - TS Nguyễn Thị Thủy Chung: “Mua sắm công ở Việt Nam, thực trạng và giải pháp”, đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ, 2016, Viện chiến lƣợc và chính sách tài chính.
5. 3 - Phạm Trung Kiên: “Quản lý nhà nƣớc về hoạt động đấu thầu mua sắm hàng hóa trong khu vực công ở Việt Nam”, luận văn Thạc sĩ, 2014, Đại học Quốc gia Hà Nội. - Nguyễn Thị Nhƣ Trang: “Pháp luật về đấu thầu mua sắm công. Những vấn đề lý luận và thực tiễn”, luận văn thạc sĩ, 2011, Trƣờng Đại học Luật Hà Nội. Nhìn chung, đã có nhiều nghiên cứu trƣớc đây liên quan đến nội dung quản lý hoạt động mua sắm tại cơ quan hành chính nhà nƣớc. Tuy nhiên, các nghiên cứu trên chỉ tập trung nghiên cứu ở tầm vĩ mô; nghiên cứu tập trung về hoạt động đấu thầu, pháp luật đấu thầu mua sắm và đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật về đấu thầu. Trong luận văn này, học viên có sự kế thừa cơ sở lý luận về quản lý hoạt động mua sắm tài sản nhà nƣớc của các công trình nghiên cứu trên và tập trung đi sâu nghiên cứu về thực trạng quản lý hoạt động mua sắm tài sản tại Bộ Tƣ pháp giai đoạn 2014 – 2016 để từ đó đƣa ra đƣợc một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý hoạt động mua sắm tài sản tại Bộ Tƣ pháp trong thời gian tới. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn - Mục đích: Mục đích nghiên cứu của Luận văn này là làm rõ một số vấn đề lý luận và thực tiễn của việc quản lý mua sắm TSC tại Bộ Tƣ pháp, Luận văn đề xuất các giải pháp nhằm quản lý có hiệu quả việc TSC tại Bộ Tƣ pháp. - Nhiệm vụ: Với mục đích nghiên cứu đặt ra ở trên, nhiệm vụ nghiên cứu của Luận văn đƣợc xác định là: + Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về quản lý mua sắm tài sản trong cơ quan nhà nƣớc, đơn vị sự nghiệp công lập.
6. 4 + Phân tích và đánh giá thực trạng quản lý mua sắm tài sản tại Bộ Tƣ pháp qua đó chỉ ra những ƣu điểm, hạn chế và nguyên nhân của những ƣu điểm, hạn chế đó làm có sở cho đề xuất các giải pháp, kiến nghị. + Đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý mua sắm tài sản nhà nƣớc tại Bộ Tƣ pháp. 4. ối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn - Đối tƣợng nghiên cứu: Đối tƣợng nghiên cứu của Luận văn là cơ sở lý luận và thực tiễn của việc quản lƣ mua sắm tài sản nhà nƣớc tại Bộ Tƣ pháp. - Phạm vi nghiên cứu: + Về không gian: Tại Bộ Tƣ pháp + Về thời gian: Nghiên cứu thực trạng trong giai đoạn từ 2014-2016 và đề xuất đến năm 2020. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn Luận văn đƣợc thực hiện nghiên cứu dựa trên cơ sở phƣơng pháp luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh; chủ trƣơng, đƣờng lối của Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về thực hành tiết kiệm chống lãng phí, phòng chống tham nhũng, tạo lập môi trƣờng kinh doanh minh bạch, bình đẳng và công bằng ở Việt Nam. Luận văn cũng áp dụng các phƣơng pháp nghiên cứu truyền thống đã đƣợc kiểm nghiệm nhằm làm sáng tỏ những vấn đề thuộc phạm vi nghiên cứu của đề tài, nhƣ: 1. Phƣơng pháp thu thập dữ liệu
7. 5 2. Phƣơng pháp phân tích dữ liệu đề tài sử dụng các phƣơng pháp gồm thống kê, phân tích, tổng hợp dữ liệu. - Phƣơng pháp thống kê; - Phƣơng pháp phân tích; - Phƣơng pháp tổng hợp; 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Đề tài đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý hoạt động mua sắm tài sản nhà nƣớc; phân tích và đánh giá thực trạng làm rõ thêm về cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý mua sắm tài sản nhà nƣớc tại Bộ Tƣ pháp Đề xuất phƣơng hƣớng và giải pháp để hoàn thiện công tác quản lý mua sắm tài sản nhà nƣớc tại Bộ Tƣ pháp 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, danh mục tài liệu tham khảo nội dung chính của đề tài đƣợc kết cấu gồm 03 chƣơng: Chƣơng 1: Cơ sở khoa học về quản lý mua sắm tài sản công trong các cơ quan hành chính nhà nƣớc, đơn vị sự nghiệp công lập Chƣơng 2: Thực trạng quản lý mua sắm tài sản nhà nƣớc tại Bộ Tƣ pháp Chƣơng 3: Phƣơng hƣớng, giải pháp hoàn thiện quản lý mua sắm tài sản nhà nƣớc tại Bộ Tƣ pháp
8. 6 Chƣơng 1 CƠ S K OA ỌC VỀ QUẢN LÝ MUA SẮM TÀI SẢN CÔNG TRONG CƠ QUAN ÀN C ÍN N À NƢỚC VÀ ƠN VỊ SỰ NG IỆP CÔNG LẬP 1.1. TỔNG QUAN VỀ TÀI SẢN CÔNG TRONG CÁC CƠ QUAN NHÀ NƢỚC VÀ ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP 1.1.1. Tổng quan về tài sản công trong các cơ quan nhà nƣớc và đơn vị sự nghiệp công lập Tài sản công là những tài sản đƣợc đầu tƣ, mua sắm từ NSNN hoặc có nguồn gốc NSNN, tài sản đƣợc xác lập quyền sở hữu Nhà nƣớc theo quy định của pháp luật, tài sản trong các chƣơng trình, dự án kết thúc chuyển giao, đất đai, rừng tự nhiên, rừng trồng có nguồn từ NSNN, núi, sông hồ, nguồn nƣớc, tài nguyên trong lòng đất, nguồn lợi tự nhiên ở vùng biển, thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế, vùng trời. 1.1.2. Cơ quan Nhà nƣớc và đơn vị sự nghiệp công lập 1.1.2.1. Những vấn đề chung về cơ quan nhà nước 1.1.2.2. Đơn vị sự nghiệp công lập 1.1.2.3. Phân biệt giữa cơ quan nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập 1.1.3. Tài sản công trong các cơ quan nhà nƣớc và đơn vị sự nghiệp công lập 1.1.3.1. Khái niệm về tài sản công trong các cơ quan nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập Tài sản công trong các cơ quan nhà nƣớc và đơn vị sự nghiệp công lập là những tài sản Nhà nƣớc giao cho các cơ quan, đơn vị trực
9. 7 tiếp quản lý, sử dụng phục vụ cho việc thực hiện nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị. 1.1.3.2. Đặc điểm của tài sản công trong cơ quan nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập TSC trong các cơ quan Nhà nƣớc và đơn vị sự nghiệp công lập đều đƣợc đầu tƣ xây dựng, mua sắm bằng tiền của ngân sách Nhà nƣớc hoặc có nguồn từ ngân sách Nhà nƣớc 1.1.3.3. Vai trò của tài sản công trong cơ quan nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập 1.2. QUẢN LÝ MUA SẮM TÀI SẢN CÔNG TRONG CÁC CƠ QUAN NHÀ NƢỚC VÀ ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP 1.2.1. Các nguyên tắc mua sắm tài sản công Việc mua sắm tài sản công trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp phải đảm bảo một số nguyên tắc sau: Phù hợp với tiêu chuẩn, định mức; Đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả; Thực hiện khi đã đƣợc bố trí kinh phí trong dự toán NSNN; Công khai, minh bạch. 1.2.2. Thẩm quyền quyết định mua sắm Tài sản công trong cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập Việc phân cấp thẩm quyền quyết định mua sắm TSC phải đƣợc thực hiện theo các nguyên tắc: Phù hợp với phân cấp về quản lý kinh tế - xã hội, về tổ chức bộ máy Nhà nƣớc; Phù hợp với phân cấp quản lý NSNN; Phù hợp với năng lực quản lý của mỗi cấp, mỗi ngành, mỗi đơn vị trực tiếp quản lý TSC. 1.2.3. Các phƣơng thức mua sắm tài sản công 1.2.3.1. Mua sắm tập trung 1.2.3.2. Cơ quan được giao quản lý, sử dụng tài sản thực hiện
10. 8 mua sắm (mua sắm phân tán) 1.2.4. Nội dung quản lý mua sắm Tài sản công 1.2.4.1. Lập dự toán 1.2.4.2. Chấp hành dự toán 1.2.4.3. Quyết toán chi mua sắm tài sản (chi NSNN) 1.2.5. Các nhân tố ảnh hƣởng đến quản lý mua sắm Tài sản công 1.2.5.1. Các quan điểm của Đảng và Nhà nước 1.2.5.2. Sự phù hợp của hệ thống pháp luật, cơ chế chính sách của Nhà nước 1.2.5.3. Nguồn kinh phí bố trí cho hoạt động mua sắm hàng năm 1.2.5.4. Đặc thù của các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp 1.2.2.5. Trình độ chuyên môn, năng lực, phẩm chất của cán bộ 1.3. KINH NGHIỆM QUẢN LÝ MUA SẮM TÀI SẢN CÔNG CỦA MỘT SỐ BỘ, NGÀNH 1.3.1. Kinh nghiệm tại một số bộ, ngành 1.3.1.1. Kinh nghiệm của Bộ Tài chính 1.3.1.2. Tòa án nhân dân tối cao 1.3.2. Bài học kinh nghiệm đối với Bộ Tƣ pháp Thông qua việc nghiên cứu kinh nghiệm quản lý hoạt động mua sắm tài sản tại Bộ Tài chính và Tòa án nhân dân tối cao, tác giả đã rút ra một số bài học có thể vận dụng trong quản lý mua sắm tài sản tại Bộ Tƣ pháp. Tóm tắt chƣơng 1