Tóm tắt Luận văn Đánh giá công chức cấp xã huyện Ba Vì, Thành phố Hà Nội

Nội dung tài liệu: Tóm tắt Luận văn Đánh giá công chức cấp xã huyện Ba Vì, Thành phố Hà Nội

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ / / HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA VŨ THỊ HỒNG DIỆP ĐÁNH GIÁ CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN BA VÌ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2017
2. Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Hoàng Văn Chức Phản biện 1: . ..... ..................................... Phản biện 2: .... .. . Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sỹ, Học viên Hành chính Quốc Địa điểm: Phòng họp.........., Nhà A. Học viện Hành chính Quốc gia. Số 77, đường Nguyễn Chí Thanh, Quận Đống Đa, thành phố Hà Nội. Thời gian: vào hồi .. giờ ngày tháng năm 2018 Có thể tìm hiểu luận văn tại thư viện: Học viện Hành chính Quốc Gia hoặc trên trang Website Khoa sau đại học, Học viện hành chính Quốc gia
3. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Công cuộc cải cách hành chính từ năm 1995 đến nay đã đạt được nhiều thành tựu lớn, đóng góp vào những thành công lớn của sự phát triển kinh tế thị trường của nước ta. Trong quá trình thực hiện cải cách hành chính, công chức vừa là những người trực tiếp tiến hành cải cách hành chính, lại vừa là nội dung, cũng là đối tượng của công cuộc cải cách hành chính. Vì vậy, việc xây dựng đội ngũ công chức nhà nước vừa có trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp cao, vừa giác ngộ chính trị, có tinh thần trách nhiệm, tận tuỵ công tâm, vừa có đạo đức khi thực thi công vụ trong thời đại ngày nay, ngày càng được đặt lên một vị trí cao hơn. Tuy nhiên, “Nhìn chung đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước ta hiện nay xét về chất lượng, số lượng và cơ cấu có nhiều mặt chưa ngang tầm với thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước” (Văn kiện Hội nghị lần thứ 3 BCHTW khoá VII). Có nhiều nguyên nhân tạo nên thực trạng này, mà trong đó có những nguyên nhân xuất phát từ những yếu kém trong công tác đánh giá công chức, trong công tác quản lý nhân sự tại mỗi cơ quan hành chính nhà nước. Cơ sở khoa học của công tác đánh giá công chức chưa được quan tâm, nhất là trong điều kiện nhà nước có sự chuyển đổi vai trò trong nền kinh tế thị trường. Cho đến nay, dù đã có những hướng dẫn cụ thể về công tác đánh giá, tuy nhiên, hiệu quả của việc đánh giá công chức chưa cao. Về thực chất công tác đánh giá chưa phản ánh đúng năng lực, trình độ công chức trong nhiều trường hợp. Việc thiếu một cơ chế đánh giá công chức thoả đáng hiện nay đã không có được tác dụng khuyến khích, động viên những người làm việc có hiệu quả, đồng thời đã bao che, dung túng cho sự chây lười, làm việc thiếu nghiêm túc. Đây cũng là một lý do gây nên hiện tượng thất nghiệp trá hình trong cơ quan hành chính nhà nước hiện nay và không tạo ra cơ sở để thực thi chính sách tiền lương dựa trên tài năng và sự cống hiến, dẫn đến sự kém hiệu quả của nền hành chính nhà nước. Công chức cấp xã là nhân tố giữ vai trò nòng cốt quyết định chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở nói chung và bộ máy chính quyền cơ sở nói riêng. Trong hệ thống hành chính nhà nước, chính quyền địa phương cấp xã là bộ phận cấu thành không thể thiếu và giữ vị trí quan trọng. Hoạt động của công chức cấp xã là cầu nối trực tiếp giữa hệ thống chính trị, chính quyền với người dân, gần dân nhất và làm việc thường xuyên với nhân dân, tổ chức vận động nhân dân thực hiện đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tăng cường đại đoàn kết toàn dân, khai thác mọi tiềm năng ở 1
4. địa phương để phát triển kinh tế - xã hội . Năng lực quản lý, điều hành của công chức hành chính cơ sở ảnh hưởng trực tiếp đếm sự phát triển kinh tế - xã hội của nhân dân địa phương. Đánh giá công chức là vấn đề hệ trọng, phức tạp và khó khăn. Đánh giá chính xác công chức là một yếu tố quan trọng phát huy nội lực trong các cơ quan nhà nước. Có thể nói, đây là một trong những khâu quan trọng nhất của công tác quản lý công chức và cũng là một khâu yếu kém cần có những ý kiến đóng góp nhằm nâng cao chất lượng công tác đánh giá công chức của nước ta. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn 2.1. Các sách nghiên cứu khoa học có liên quan 2.2. Các đề tài, luận văn khoa học 2.2.1. Đề tài khoa học 2.2.2. Luận văn tiến sĩ 2.2.3. Luận văn thạc sĩ 3. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài 3.1. Mục đích nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu góp phần làm rõ cơ sở khoa học về đánh giá công chức nói chung và công chức cấp xã nói riêng trong thực thi công vụ; vận dụng trong đánh giá công chức hành chính cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, Hà Nội. Từ đó đề xuất các giải pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện công tác đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, Hà Nội hiện nay. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu: - Làm rõ cơ sở khoa học về đánh giá công chức nói chung và công chức cấp xã nói riêng; - Phân tích thực trạng đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội; - Đề xuất phương hướng và một số giải pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện hoạt động đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, Hà Nội. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của luận văn là: hoạt động đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, Hà Nội. 4.2. Phạm vi nghiên cứu: + Về nội dung: đánh giá công chức cấp xã theo 7 chức danh được quy định tại Khoản 3, Điều 61, Luật Cán bộ, công chức năm 2008. + Về không gian: luận văn nghiên cứu đánh giá công chức hành chính cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội. + Về thời gian: nghiên cứu thực trạng công tác đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội từ năm 2010 đến 2016. 2
5. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận: Đề tài nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lênin; tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ; những quan điểm, chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác đánh giá cán bộ, công chức. 5.2. Phương pháp nghiên cứu: Luận văn sử dụng một số phương pháp nghiên cứu cụ thể như: phương pháp thu thập dữ liệu, phương pháp thống kê, phương pháp tổng hợp và phân tích số liệu, phương pháp so sánh. Ngoài ra luận văn còn sử dụng, kế thừa thành quả nghiên cứu của một số công trình nghiên cứu, bài viết, báo cáo, tài liệu liên quan. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa về lý luận: Kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần hoàn thiện và làm sâu sắc thêm những vấn đề lý luận về đánh giá công chức đặc biệt là công chức cấp xã. 6.2. Ý nghĩa về thực tiễn - Phân tích, làm rõ thực trạng đánh giá công chức cấp xã tại huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội; - Phân tích quan điểm và đề xuất các giải pháp tiếp tục hoàn thiện hoạt động đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, Hà Nội; - Luận văn có thể làm tài liệu tham khảo trong học tập, giảng dạy, nghiên cứu tại các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng chuyên ngành hành chính và quản lý nhà nước; và cho các nhà lãnh đạo, quản lý nâng cao hiệu quả công tác đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn huyện; 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục; nội dung chính của luận văn được kết cấu thành 03 chương, gồm: Chương 1: Cơ sở khoa học về đánh giá công chức cấp xã Chương 2: Thực trạng công chức và đánh giá công chức cấp xã tại huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội Chương 3: Quan điểm và giải pháp hoàn thiện đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội 3
6. Chương 1 CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ ĐÁNH GIÁ CÔNG CHỨC CẤP XÃ 1.1. Một số khái niệm liên quan đến đề tài luận văn 1.1.1. Chính quyền cấp xã Chính quyền cấp xã là cấp chính quyền cơ sở trong hệ thống hành chính nhà nước ở Việt Nam, có nhiệm vụ thực hiện quyền lực nhà nước ở địa phương, có chức năng thay mặt nhân dân địa phương, căn cứ vào nguyện vọng của nhân dân địa phương, quyết định và tổ chức thực hiện những vấn đề có liên quan đến phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng và đời sống của nhân dân địa phương, theo Hiến pháp, pháp luật và các mệnh lệnh, quyết định của cấp trên. 1.1.2. Công vụ và hoạt động công vụ Công vụ là hoạt động mang tính quyền lực nhà nước do cán bộ, công chức tiến hành theo quy định của pháp luật nhằm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước, phục vụ lợi ích nhà nước, nhân dân và xã hội. Tuy nhiên trong điều kiện cụ thể ở Việt Nam, do đặc thù về thể chế chính trị nên công vụ còn bao gồm cả hoạt động thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ của cán bộ, công chức làm việc trong các cơ quan của Đảng, tổ chức chính trị - xã hội. Hoạt động công vụ là một loại hoạt động nhân danh quyền lực nhà nước (quyền lực công). Nói đến hoạt động công vụ là nói đến trách nhiệm của cán bộ, công chức trong quá trình thực hiện quyền và nghĩa vụ nhằm mục tiêu phục vụ người dân và xã hội. Về mặt pháp lý, trách nhiệm của cán bộ, công chức thường được xem xét trong mối quan hệ thống nhất giữa quyền và nghĩa vụ. Do đó, hoạt động công vụ thể hiện trách nhiệm của cán bộ, công chức nhân danh quyền lực công thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao theo quy định của pháp luật. 1.1.3. Cán bộ, công chức Các khái niệm trên lần lượt được Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức của Nhà nước ta bước đầu phân biệt rõ ràng. Luật Cán bộ, công chức được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XII, kỳ họp thứ 4 thông qua ngày 13 tháng 11 năm 2008. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2010 cụ thể tại cái điều sau: - Khoản 1, Điều 4 . Luật Cán bộ, công chức quy định về cán bộ; - Khoản 2, Điều 4 . Luật Cán bộ, công chức quy định về công chức. Bên cạnh các khái niệm “cán bộ”, “công chức” là khái niệm “viên chức”. Khái niệm viên chức được quy định cụ thể tại Điều 2, Luật Viên chức được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Khóa XII, kỳ họp thứ 8 thông qua ngày 15 tháng 11 năm 2010. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2012. 4
7. 1.1.4. Công chức cấp xã Luật cán bộ, công chức năm 2008 ra đời là một văn bản có giá trị pháp lý cao nhất từ trước đến nay nêu ra được khái niệm rõ ràng về công chức cũng như công chức cấp xã. Tại Khoản 3, Điều 4 và Khoản 3 Điều 61 của Luật Cán bộ công chức năm 2008 quy định: “Công chức cấp xã là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước”. Công chức cấp xã có các chức danh sau đây: a) Trưởng Công an; b) Chỉ huy trưởng Quân sự; c) Văn phòng - thống kê; d) Địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường (đối với phường, thị trấn) hoặc địa chính - nông nghiệp - xây dựng và môi trường (đối với xã); đ) Tài chính - kế toán; e) Tư pháp - hộ tịch; g) Văn hóa - xã hội. Công chức cấp xã bao gồm cả công chức được luân chuyển, điều động, biệt phái về cấp xã. Công chức cấp xã do cấp huyện quản lý. Như vậy, nói đến công chức cấp xã là nói đến những người làm việc trong hệ thống cơ quan hành chính nhà nước ở cấp xã, được hưởng lương từ ngân sách nhà nước để thực thi công vụ nhằm hướng tới thực hiện các mục tiêu mà xã hội và nhân dân giao phó. 1.1.5. Đánh giá Đánh giá là một quá trình xem xét, so sánh để đưa ra một nhận định về một vấn đề cụ thể nào đó, trong mối quan hệ so sánh với các tiêu chuẩn đã được xây dựng từ trước. 1.2. Đánh giá công chức cấp xã 1.2.1. Khái niệm Đánh giá công chức cấp xã là hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền trong kiểm tra, nhận xét công chức trên cơ sở những tiêu chí nhất định theo định kỳ hoặc không theo định kỳ nhằm phát huy tính tích cực của công chức, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của cơ quan quản lý hành chính nhà nước ở cơ sở. 1.2.2. Những quy định pháp lý về đánh giá cán bộ, công chức và công chức cấp xã 1.2.2.1. Những quy định pháp lý về đánh giá cán bộ, công chức 1.2.2.2. Những quy định pháp lý về đánh giá công chức cấp xã 5
8. 1.2.3. Nguyên tắc, căn cứ, thời điểm và nội dung đánh giá công chức cấp xã - Nguyên tắc đánh giá công chức quy định cụ thể tại Điều 3, Nghị định 56/NĐ-CP ngày 09/6/2015 của Chính phủ về đánh giá, phân loại cán bộ, công chức, viên chức; - Căn cứ đánh giá công chức được quy định cụ thể tại Tiết 2, Điều 4, Nghị định 56/NĐ-CP ngày 09/6/2015 của Chính phủ về đánh giá, phân loại cán bộ, công chức, viên chức; - Thời điểm đánh giá công chức: Quy định tại Điều 5, Nghị định 56/NĐ- CP ngày 09/6/2015 của Chính phủ về đánh giá, phân loại cán bộ, công chức, viên chức; - Nội dung đánh giá công chức được quy định cụ thể tại Khoản 1 và Khoản 2, Điều 56, Luật Cán bộ, công chức; 1.3. Sự cần thiết và những yếu tố ảnh hưởng đến đánh giá công chức cấp xã 1.3.1. Sự cần thiết Thứ nhất, đánh giá công chức là một khâu quan trọng trong công tác quản lý công chức cấp xã. Trên cơ sở kết quả của việc đánh giá công chức, người lãnh đạo, quản lý sẽ có các quyết định phù hợp trong việc sử dụng, đãi ngộ, bố trí, cất nhắc, đào tạo, bồi dưỡng, khen thưởng, kỷ luật... đối với công chức, tạo ra động lực mạnh mẽ, động viên công chức cống hiến sức lực, tài trí, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Thứ hai, công chức cấp xã là những người thực thi pháp luật, công vụ, thực thi quyền lực nhà nước ở địa phương. Nói cách khác, họ là đại diện cho bộ mặt của Đảng, nhà nước tại địa phương cho nên những đánh giá của người dân về phẩm chất, năng lực thực thi công vụ của họ sẽ ảnh hưởng đến uy tín của Đảng và Nhà nước tại cơ sở. Thứ ba, đánh giá công chức là khâu tiền đề, nghĩa là khâu ban đầu có tác dụng đặt nền móng có ý nghĩa định hướng đến toàn bộ các khâu quy hoạch, bố trí, đào tạo, luân chuyển nhân sự. Thứ tư, đánh giá công chức cấp xã là cơ sở để xây dựng các kế hoạch, chương trình bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã. Chất lượng đội ngũ công chức cấp xã hiện nay ở nước ta nhìn chung còn nhiều yếu kém. Thứ năm, nhìn chung, đánh giá công chức cấp xã hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế cần phải khắc phục. Đánh giá mang tính chủ quan, hình thức, chưa đi vào thực chất để nhằm đánh giá chính xác chất lượng đội ngũ công chức cấp xã, việc đánh giá công chức cấp xã được tiến hành hằng năm mang tính hình thức, lấy kệ chứ chưa được quan tâm đúng mức nên hiệu quả không cao. 6
9. Thứ sáu, đối với bản thân công chức, việc đánh giá là nhìn nhận lại quá trình hoạt động, công tác của chính bản thân người công chức về các lĩnh vực nhằm làm cho bản thân cá nhân công chức nhìn được những ưu điểm, khuyết điểm, mặt mạnh, mặt yếu, giúp họ nhìn lại bản thân một cách khách quan hơn và mối người sẽ tự có biện pháp khắc phục những hạn chế của bản thân ngày một hoàn thiện mình. Thứ bảy, đối với xã hội, xã hội bao gồm tất cả các tổ chức, cá nhân đủ các thành phần, tầng lớp (gọi chung là nhân dân), đối tượng này là những khách hàng chính của công chức Nhà nước, những người thường ngày giải quyết các mối quan hệ trong xã hội. Do đó những người dân cần được biết về khả năng, trình độ, năng lực, đạo đức, lối sống của những người trực tiếp giải quyết những yêu cầu của nhân dân nên thực hiện tốt đánh giá công chức chính là cung cấp thông tin tốt nhất cho dân kiểm tra, giám sát, đánh giá hoạt động của công chức và để công chức tự thấy trách nhiệm với nhân dân cần phải chu đáo hơn trong công việc và không ngừng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ và tinh thần, thái độ phục vụ nhân dân. 1.3.2. Những yếu tố ảnh hưởng đến đánh giá công chức cấp xã 1.3.2.1. Chủ thể đánh giá 1.3.2.2. Đối tượng đánh giá 1.3.2.3. Tiêu chí đánh giá công chức không rõ ràng 1.3.2.4. Các văn bản quy định của pháp luật 1.3.2.5. Môi trường làm việc 1.4. Kinh nghiệm đánh giá công chức cấp xã ở một số địa phương và bài học cho huyện Ba Vì 1.4.1. Kinh nghiệm của một số địa phương - Kinh nghiệm của Đà Nẵng - Kinh nghiệm của Quảng Ninh - Kinh nghiệm của Thành phố Hồ Chí Minh 1.4.2. Bài học kinh nghiệm cho huyện Ba Vì - Muốn đánh giá đúng người công chức cấp xã, cần phải xây dựng được hệ thống các tiêu chí đánh giá cụ thể có thể đo lường được. - Cần định kỳ xem xét lại bộ tiêu chí đánh giá công chức cấp xã khi có những thay đổi đối với đối tượng quản lý, quan hệ xã hội trong đánh giá thay đổi, yêu cầu của khách hàng (người dân, doanh nghiệp) ngày càng cao thì công tác quản lý cũng phải có sự thay đổi cho phù hợp. - Các phương pháp được áp dụng trong đánh giá công chức cấp xã là khá đa dạng, phong phú và ở nhiều đơn vị có sự kết hợp một số phương pháp đánh giá để có những thông tin có giá trị từ nhiều nguồn khác nhau nhằm làm cho kết quả đánh giá được khách quan và chính xác hơn. 7
10. - Áp dụng phương pháp nào cũng phải chú trọng vào đánh giá thành tích công tác thực tế của người công chức, thậm chí đối với các nước có nền hành chính phát triển còn coi đây là trọng tâm của công tác đánh giá. - Phải nâng cao vai trò, tính trách nhiệm của các chủ thể tham gia công tác đánh giá: người lãnh đạo, quản lý, bản thân người công chức và các tổ chức, cá nhân có liên quan. - Việc đánh giá công chức cấp xã theo tiêu chí, phương pháp nào thì cũng phải đảm bảo các nguyên tắc của đánh giá công chức, đó là phải căn cứ vào chức trách, nhiệm vụ được giao và kết quả thực hiện nhiệm vụ, cần làm rõ ưu điểm, khuyết điểm, tồn tại, hạn chế về phẩm chất, năng lực, trình độ của cán bộ, công chức, viên chức; bảo đảm khách quan, công bằng, chính xác và không nể nang, trù dập, thiên vị, hình thức. Tiểu kết Chương 1 Để cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách của Nhà nước, trong thời gian qua, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã ban hành rất nhiều văn bản quy phạm pháp luật nhằm đưa hoạt động đánh giá công chức trở thành một hoạt động thường xuyên cần thực hiện hằng tháng, hằng năm tại các cơ quan hành chính nhà nước và được thực hiện một cách chuyên nghiệp, hiện đại. Đánh giá công chức chính xác sẽ là cơ sở cho việc khen thưởng, bổ nhiệm, điều động, luân chuyển, bố trí nhân sự phù hợp với trình độ chuyên môn và kỹ năng của bản thân công chức. Ở chương này, luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý thuyết về cán bộ, công chức, viên chức; về hoạt động đánh giá công chức nói chung và đánh giá công chức cấp xã nói riêng; sự cần thiết và những yếu tố ảnh hưởng đến đánh giá công chức cấp xã. Trên cơ sở đó, tác giả đã nghiên cứu kinh nghiệm của một số địa phương có mô hình đánh giá công chức hiệu quả. Từ đó, rút ra bài học kinh nghiệm khi triển khai hoạt động đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội cũng như những trở ngại, khó khăn trong quá trình thực hiện đánh giá công chức cấp xã hằng năm. Nội dung nghiên cứu chương 1 là cơ sở cho quá trình phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động đánh giá công chức cấp xã ở huyện Ba Vì, Thành phố Hà Nội hiện nay sẽ được nghiên cứu ở chương 2. 8