Luận văn Phát triển và phân bố đô thị ở tỉnh Sóc Trăng

Nội dung tài liệu: Luận văn Phát triển và phân bố đô thị ở tỉnh Sóc Trăng

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Dương Quốc Dưỡng PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ ĐÔ THỊ Ở TỈNH SÓC TRĂNG LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÍ HỌC Thành phố Hồ Chí Minh – 2018
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Dương Quốc Dưỡng PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ ĐÔ THỊ Ở TỈNH SÓC TRĂNG Chuyên ngành : Địa lí học Mã số : 8310501 LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÍ HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. PHẠM THỊ XUÂN THỌ Thành phố Hồ Chí Minh – 2018
3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là luận văn của riêng tôi. Các kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn là trung thực, khách quan, có nguồn gốc rõ ràng. Tác giả luận văn
4. LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập, bước đầu nghiên cứu khoa học và làm luận văn tốt nghiệp bản thân tác giả đã nhận được sự quan tâm giảng dạy, giúp đỡ của quý Thầy, Cô, Ban giám hiệu, khoa Địa lí, phòng Sau đại học Trường Đại học Sư phạm Hồ Chí Minh và quý Thầy, Cô khoa Địa lí Trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Với tất cả tình cảm của mình, tôi xin được bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc nhất tới TS. Phạm Thị Xuân Thọ, người đã tận tình chỉ bảo, hướng dẫn cho tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện luậm văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn khoa Địa lí, quí thầy trường Đại học Sư phạm Hồ Chí Minh đã động viên, ủng hộ và đóng góp nhiều ý kiến quý báu cho tôi trong quá trình nghiên cứu và hoàn thiện luận văn. Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu trường, Phòng Sau đại học Trường Đại học Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành luận văn. Đồng thời, tôi cũng xin gửi lời cảm ơn tới UBND tỉnh Sóc Trăng, Cục Thống kê Sóc Trăng, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Sóc Trăng, Sở kế hoạch và đầu tư Sóc Trăng, Sở Tài Nguyên và Môi trường Sóc Trăng, đã nhiệt tình hỗ trợ, giúp đỡ tôi trong quá trình thu thập tài liệu. Xin gửi lời cảm ơn chân thành tới gia đình, bạn bè, đồng nghiệp và các bạn học viên Địa lí học K27 yêu quý đã luôn ủng hộ, động viên và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Xin trân trọng cảm ơn! Tác giả Dương Quốc Dưỡng
5. MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các từ viết tắt Danh mục bảng số liệu Danh mục các hình Danh mục bản đồ MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 Chương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ ĐÔ THỊ ............................................................................... 9 1.1. Cơ sở lí luận về phát triển và phân bố đô thị ................................................... 9 1.1.1. Các khái niệm ........................................................................................... 9 1.1.2. Mạng lưới đô thị ..................................................................................... 12 1.1.3. Đô thị hóa ............................................................................................... 13 1.1.4. Ý nghĩa và đặc điểm của quá trình đô thị hóa ........................................ 15 1.1.5. Vai trò và phạm vi ảnh hưởng của đô thị ............................................... 19 1.1.6. Phân loại đô thị ....................................................................................... 25 1.1.7. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố đô thị .................. 25 1.2. Cơ sở thực tiễn về phát triển, phân bố đô thị Việt Nam và đồng bằng Sông Cửu Long .............................................................................................. 30 1.2.1. Phát triển, phân bố đô thị mạng lưới đô thị ở Việt Nam ............................ 30 1.2.2. Phát triển đô thị ở vùng đồng bằng sông Cửu Long .............................. 38 1.2.3. Hệ thống đô thị ở vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long ............................. 39 Tiểu kết chương 1 ................................................................................................... 42 Chương 2. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG, PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ ĐÔ THỊ Ở TỈNH SÓC TRĂNG ........................................................ 43 2.1. Các nhân tố ảnh hưởng, phát triển và phân bố đô thị ở tỉnh Sóc Trăng ........ 43 2.1.1. Vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ tỉnh Sóc Trăng ........................................ 43
6. 2.1.2. Kinh tế - xã hội ....................................................................................... 45 2.1.3. Cở sở hạ tầng .......................................................................................... 49 2.1.4. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên ........................................ 56 2.2. Phát triển và phân bố đô thị ở tỉnh Sóc Trăng ............................................... 63 2.2.1. Lịch sử hình thành và phát tiển đô thị Sóc Trăng .................................. 63 2.2.2. Phát triển và phân bố đô thị tỉnh Sóc Trăng ........................................... 65 2.3. Mạng lưới đô thị tỉnh Sóc Trăng ................................................................... 72 2.4. Vùng đô thị của tỉnh ...................................................................................... 76 Tiểu kết chương 2 ................................................................................................... 85 Chương 3. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ Ở TỈNH SÓC TRĂNG ĐẾN 2025 ....................................................... 87 3.1. Cơ sở xây dựng định hướng phát triển và phân bố đô thị ở tỉnh ở tỉnh Sóc Trăng .............................................................................................................. 87 3.1.1. Định hướng phát triển đô thị Việt Nam ................................................. 87 3.1.2. Định hướng phát triển đô thị ĐBSCL .................................................... 88 3.1.3. Định hướng phát triển đô thị ở tỉnh Sóc Trăng ...................................... 90 3.1.4. Thực trạng phát triển và phân bố đô thị tỉnh Sóc Trăng ........................ 93 3.2. Định hướng phát triển và phân bố đô thị ở tỉnh Sóc Trăng ........................... 94 3.2.1. Định hướng tổ chức đô thị ..................................................................... 94 3.2.2. Định hướng phân bố đô thị tỉnh Sóc Trăng ............................................ 96 3.3. Giải pháp phát triển và phân bố đô thị tỉnh ở tỉnh Sóc Trăng ..................... 103 3.3.1. Giải pháp quy hoạch xây dựng phát triển đô thị theo hướng bền vững ........................................................................................................................ 103 3.3.2. Giải pháp đầu tư trọng điểm ................................................................. 105 3.3.3. Giải pháp điều hành và thực hiện quy hoạch ....................................... 111 3.3.4. Giải pháp xây dựng đô thị văn minh .................................................... 114 Tiểu kết chương 3 ................................................................................................. 121 KẾT LUẬN ............................................................................................................ 122 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 126 PHỤ LỤC
7. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Chữ Viết tắt Viết đầy đủ CNH Công nghiệp hoá ĐBSCL Đồng bằng Sông Cửu Long ĐTH Đô thị hóa GDP Gross domestic product GIS Geographic Information System HĐBT Hội đồng Bộ trưởng KT - XH Kinh tế - xã hội NĐ - CP Nghị định - Chính phủ QH Quốc Hội TP Thành phố TTLT Thông tư liên tịch TW Trung Ương UBND Uỷ ban nhân dân WB World Bank
8. DANH MỤC BẢNG SỐ LIỆU Bảng 1.1. Dân số và dân số đô thị ở nhóm các nước phát triển và đang phát triển 1950 - 2050 ................................................................................... 15 Bảng 1.2. Dân số đô thị Việt Nam thời kì 1975 – 2017 ........................................ 33 Bảng 1.3. Tỉ lệ dân số thành thị và tốc độ đô thị hóa bình quân từng giai đoạn phân theo vùng, thời kì 1999 – 2015..................................................... 36 Bảng 1.4. Đô thị và dân số đô thị Việt Nam phân theo vùng năm 2016 ............... 37 Bảng 1.5. Số lượng các đô thị vùng ĐBSCL năm 2016 ........................................ 40 Bảng 2.1. Số lượng doanh nghiệp hoạt động tại tỉnh Sóc Trăng năm 2010 - 2015 ........................................................................................... 54 Bảng 2.2. Các nhóm đất chủ yếu của tỉnh Sóc Trăng 2016 .................................. 61 Bảng 2.3. Nghị định, nghị quyết thành lập đơn vị mới ở tỉnh Sóc Trăng sau năm 1992 ............................................................................................... 64 Bảng 2.4. Diện tích, dân số và mật độ dân số năm 2016 ...................................... 65 Bảng 2.5. Quy mô dân số, dân số đô thị và tỉ lệ dân đô thị tỉnh Sóc Trăng giai đoạn 2005 – 2016 .................................................................................. 66 Bảng 2.6. Hiện trạng và cơ cấu sử dụng đất tỉnh Sóc Trăng năm 2005 – 2016 .... 68 Bảng 2.7. Số cơ sở y tế của tỉnh Sóc Trăng năm 2016 .......................................... 70 Bảng 2.8. Số lượng đô thị và mật độ đô thị tỉnh Sóc Trăng 2005 - 2020 .............. 73 Bảng 2.9. Diện tích, dân số, tỉ lệ dân thành thị tỉnh Sóc Trăng năm 2016 ............ 74
9. DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 1.1. Biểu đồ dân thành thị và số lượng đô thị Việt Nam 1990 - 2017 ........... 30 Hình 2.1. Biểu đồ dân số và tỉ lệ gia tăng dân số tỉnh Sóc Trăng năm 2005 - 2016 .............................................................................................. 45 Hình 2.2. Biểu đồ tỉ lệ lao động đã qua đào tạo vùng ĐBSCL năm 2016 .............. 49 Hình 2.3. Biểu đồ lượng mưa và nhiệt độ trong của tỉnh năm 2016 ....................... 59 Hình 2.4. Biểu đồ cơ cấu sử dụng đất tỉnh sóc trăng năm 2016 ............................. 61 Hình 2.5. Biểu đồ thể hiện dân số thành thị và nông thôn giai đoạn 2005 – 2020 ............................................................................................ 67 Hình 2.6. Biểu đồ tỉ lệ dân thành thị của Sóc Trăng so với cả nước và các tỉnh vùng ĐBSCL năm 2016 ................................................................... 67 Hình 2.7. Biểu đồ mật độ dân số các huyện của tỉnh 2016 ..................................... 69
10. DANH MỤC BẢN ĐỒ 1. Bản đồ hành chính tỉnh Sóc Trăng năm 2016 .................................................... 44 2. Bản đồ một số nhân tố tự nhiên ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố đô thị tỉnh Sóc Trăng năm 2016 ............................................................................. 57 3. Bản đồ hiện trạng đô thị tỉnh Sóc Trăng năm 2016 ........................................... 46 4. Bản đồ một số nhân tố kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố đô thị tỉnh Sóc Trăng năm 2016 .................................................................... 46