Luận văn Phát triển nông nghiệp huyện Kế Sách (tỉnh Sóc Trăng)

Nội dung tài liệu: Luận văn Phát triển nông nghiệp huyện Kế Sách (tỉnh Sóc Trăng)

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chung Kim Nhung PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP HUYỆN KẾ SÁCH (TỈNH SÓC TRĂNG) LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÍ HỌC Thành phố Hồ Chí Minh - 2019
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chung Kim Nhung PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP HUYỆN KẾ SÁCH (TỈNH SÓC TRĂNG) Chuyên ngành: Địa lí học Mã số : 8310501 LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÍ HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. ĐÀM NGUYỄN THÙY DƯƠNG Thành phố Hồ Chí Minh - 2019
3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Cái kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn là trung thực, khách quan, có nguồn gốc rõ ràng. Tác giả luận văn Chung Kim Nhung
4. LỜI CẢM ƠN Với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tác giả luận văn xin chân thành gởi đến TS. Đàm Nguyễn Thùy Dương (Khoa Địa trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh), người đã tận tình hướng dẫn tác giả thực hiện đề tài “PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP HUYỆN KẾ SÁCH (TỈNH SÓC TRĂNG)”. Chân thành cảm ơn cô đã hướng dẫn tác giả trong suốt thời gian thực hiện nghiên cứu đề tài. Tác giả xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh, phòng Sau Đại học và toàn thể giáo viên khoa Địa đã tạo điều kiện thuận lợi để tác giả được học tập và thực hiện đề tài. Tác giả xin chân thành cảm ơn các cơ quan ban ngành đã tạo điều kiện để tác giả có những thông tin bổ ích cho luận văn. Chân thành cảm ơn phòng thống kê huyện Kế Sách, phòng Nông nghiệp (nông nghiệp) và phát triển nông thôn huyện Kế Sách; cục thống kê tỉnh Sóc Trăng đã cung cấp cho tác giả những số liệu thống kê hữu ích cho tác giả thực hiện được đề tài một cách thuận lợi. Tác giả xin chân thành cảm ơn lãnh đạo sở GD&ĐT Sóc Trăng, Ban giám hiệu trường Trung học phổ thông chuyên Nguyễn Thị Minh Khai, các bạn bè đồng nghiệp đã giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho tác gia học tập và nghiên cứu luận văn. Sau cùng tác giả xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè đã động viên, giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi để tác giả an tâm trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu. Thành phố Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2019 Tác giả luận văn Chung Kim Nhung
5. MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các từ viết tắt Danh mục các bản đồ Danh mục các bảng Danh mục các biểu đồ MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 Chương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP ............................................................................ 9 1.1. Cơ sở lí luận ................................................................................................ 9 1.1.1. Các khái niệm ................................................................................... 9 1.1.2. Vai trò của sản xuất nông nghiệp đối với KT - XH ....................... 13 1.1.3. Đặc điểm của sản xuất nông nghiệp ............................................... 15 1.1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển và phân bố ngành nông nghiệp ............................................................................................ 16 1.1.5. Các tiêu chí đánh giá phát triển nông nghiệp vận dụng cho cấp huyện ............................................................................................. 22 1.1.6. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp vận dụng cho cấp huyện ............................................................................................. 25 1.2. Cơ sở thực tiễn .......................................................................................... 27 1.2.1. Thực trạng về phát triển nông nghiệp vùng ĐBSCL ...................... 27 1.2.2. Thực trạng về phát triển nông nghiệp tỉnh Sóc Trăng .................... 29 1.2.3. Bài học kinh nghiệm cho huyện Kế Sách ....................................... 32 Tiểu kết chương 1 ............................................................................................ 33
6. Chương 2. HIỆN TRẠNG PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP HUYỆN KẾ SÁCH ............................................................................................ 35 2.1. Khái quát về huyện Kế Sách .................................................................... 35 2.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển nông nghiệp huyện Kế Sách ........ 35 2.2.1. Vị trí địa lý, phạm vi lãnh thổ ......................................................... 35 2.2.2. Nhóm nhân tố điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên .......... 37 2.2.3. Nhóm nhân tố KT - XH .................................................................. 40 2.2.4. Đánh giá chung ............................................................................... 46 2.3. Hiện trạng phát triển ngành nông nghiệp huyện Kế Sách ........................ 47 2.3.1. Khái quát chung về nông nghiệp huyện Kế Sách ........................... 47 2.3.2. Hiện trạng phát triển nông nghiệp huyện Kế Sách ......................... 50 2.3.3. Các hình thức tổ chức lãnh thổ huyện Kế Sách .............................. 82 2.4. Nhận xét .................................................................................................... 83 2.4.1. Những thành tựu ............................................................................. 83 2.4.2. Những hạn chế chủ yếu .................................................................. 85 Tiểu kết chương 2 ............................................................................................ 88 Chương 3. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP HUYỆN KẾ SÁCH ĐẾN NĂM 2030 ........................ 90 3.1. Căn cứ để xây dựng định hướng phát triển nông nghiệp huyện Kế Sách 90 3.2. Định hướng phát triển nông nghiệp huyện Kế Sách đến năm 2030 ......... 94 3.2.1 Định hướng phát triển nông nghiệp theo ngành .............................. 94 3.2.2. Định hướng phát triển nông nghiệp theo lãnh thổ .......................... 97 3.2.3. Định hướng phát triển các hình thức tổ chức sản xuất nông nghiệp huyện Kế Sách ............................................................................... 99 3.3. Các giải pháp ............................................................................................ 99 3.3.1. Về thị trường ................................................................................. 100 3.3.2. Về cơ chế chính sách .................................................................... 101 3.3.3. Về quy hoạch ................................................................................ 103
7. 3.3.4. Về vốn đầu tư ................................................................................ 105 3.3.5. Về khoa học, công nghệ, giống .................................................... 106 3.3.6. Về nguồn nhân lực ........................................................................ 109 3.3.7. Về cơ sở vật chất, hạ tầng kĩ thuật phục vụ cho nông nghiệp ...... 111 3.3.8. Về tăng cường hợp tác, liên doanh, liên kết trong sản xuất, kinh doanh nông nghiệp ...................................................................... 112 3.3.9. Về tái cơ cấu ngành nông nghiệp ................................................. 113 3.3.10. Về phát triển chuỗi liên kết sản xuất .......................................... 114 3.3.11. Phát triển ngành nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường và an ninh – quốc phòng trên địa bàn huyện Kế Sách .......................... 116 Tiểu kết Chương 3 ......................................................................................... 117 KẾT LUẬN ................................................................................................... 119 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................... 121 PHỤ LỤC
8. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ CDCC Chuyển dịch cơ cấu CNH Công nghiệp hóa ĐBSCL Đồng bằng sông Cửu Long HĐH Hiện đại hóa HTX Hợp tác xã KT Kinh tế KT – XH Kinh tế - xã hội UBND Ủy Ban Nhân dân Dự án Chuyển đổi nông nghiệp bền vững VnSAT tại Việt Nam VietGAP Vietnamese Good Agricultural Practices
9. DANH MỤC CÁC BẢN ĐỒ Bản đồ hành chính huyện Kế Sách năm 2019 .. 34 Bản đồ các nhân tố ảnh hưởng đến nông nghiệp huyện Kế Sách .. 37 Bản đồ thực trạng phát triển nông nghiệp huyện Kế Sách 48
10. DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2. 1. Quỹ đất và diễn biến tình hình sử dụng đất nông nghiệp huyện Kế Sách giai đoạn 2007 – 2017 ..................................................... 51 Bảng 2. 2. Biến động diện tích trồng cây lương thực có hạt phân theo địa phương giai đoạn 2007 - 2017 ...................................................... 57 Bảng 2. 3. Số lượng một số loài vật nuôi chính của huyện Kế Sách từ năm 2007 đến 2017 ............................................................................... 74 Bảng 2. 4. Tốc độ tăng trưởng giá trị ngành chăn nuôi từ năm 2007 đến 2017 ............................................................................................... 75 Bảng 2. 5. Bảng các hạng mục đã được thực hiện của huyện Kế Sách .......... 79