Luận văn Phát triển chăn nuôi theo định hướng sản xuất hàng hóa ở huyện Trảng Bom (tỉnh Đồng Nai)

Nội dung tài liệu: Luận văn Phát triển chăn nuôi theo định hướng sản xuất hàng hóa ở huyện Trảng Bom (tỉnh Đồng Nai)

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Huỳnh Nguyễn Nhật Minh PHÁT TRIỂN CHĂN NUÔI THEO ĐỊNH HƯỚNG SẢN XUẤT HÀNG HÓA Ở HUYỆN TRẢNG BOM (TỈNH ĐỒNG NAI) LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÍ HỌC Thành phố Hồ Chí Minh - 2019
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Huỳnh Nguyễn Nhật Minh PHÁT TRIỂN CHĂN NUÔI THEO ĐỊNH HƯỚNG SẢN XUẤT HÀNG HÓA Ở HUYỆN TRẢNG BOM (TỈNH ĐỒNG NAI) Chuyên ngành : Địa lí học Mã số : 8310501 LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÍ HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ BÌNH Thành phố Hồ Chí Minh - 2019
3. LỜI CAM ĐOAN Tác giả xin cam đoan đề tài luận văn: “Phát triển chăn nuôi theo định hướng sản xuất hàng hóa ở huyện Trảng Bom (tỉnh Đồng Nai)” là công trình nghiên cứu độc lập của tác giả dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Nguyễn Thị Bình. Kết quả nghiên cứu của luận văn chưa được công bố ở bất kỳ ấn phẩm hay công trình nghiên cứu nào, các số liệu trong luận văn là hoàn toàn trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Tác giả xin cam đoan những vấn đề nêu trên là đúng sự thật, nếu có gì sai sót tác giả xin hoàn toàn chịu trách nhiệm. Tác giả luận văn Huỳnh Nguyễn Nhật Minh
4. LỜI CẢM ƠN Luận văn được hoàn thành với sự nỗ lực học tập và nghiên cứu của tác giả tại trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh. Trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn, tác giả đã nhận được sự giúp đỡ quý báu của các cơ quan và các cá nhân. Tác giả xin được bày tỏ lòng biết ơn đến các tập thể và cá nhân đã tạo điều kiện, giúp đỡ tác giả trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Trước tiên, tác giả xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Thị Bình, giảng viên đã luôn nhiệt tình, ân cần hướng dẫn cho tác giả ngay từ bước đầu cụ thể hóa hướng nghiên cứu đến nhận xét góp ý trong nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Tác giả xin gửi lời cảm ơn trân trọng tới Phòng Sau đại học – Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, đã luôn tạo điều kiện tốt nhất cho tác giả trong quá trình học tập và nghiên cứu tại trường thông qua những khóa học và trao đổi về phương pháp nghiên cứu, các buổi hội thảo khoa học, những buổi chia sẻ kinh nghiệm nghiên cứu thực tiễn và những dịp sinh hoạt khoa học có liên quan khác. Tác giả xin dành lời cảm ơn chân thành tới cán bộ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Nai; Cục Thống kê tỉnh Đồng Nai; Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bom; Phòng Nông nghiệp huyện Trảng Bom; Chi Cục Thống kê huyện Trảng Bom; chủ các cơ sở chăn nuôi mà tác giả đã khảo sát; bạn bè, đồng nghiệp đã tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Tác giả cũng khắc ghi tình cảm và sự biết ơn sâu sắc tới gia đình thân yêu đã luôn là nguồn động viên lớn lao để tác giả có thể tập trung nghiên cứu và quyết tâm hoàn thành luận văn một cách tốt nhất. Bên cạnh đó, tác giả xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu trường Trung học phổ thông Marie Curie cùng các Thầy, Cô trong tổ Địa lí đã quan tâm giúp đỡ và tạo điều kiện cho tác giả hoàn thành luận văn một cách hiệu quả nhất. Mặc dù đã có nhiều cố gắng, nhưng không thể tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót nhất định khi thực hiện luận văn. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của quý Thầy, Cô và bạn đọc. Một lần nữa, tác giả xin chân thành cảm ơn! Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 9 năm 2019 Tác giả luận văn Huỳnh Nguyễn Nhật Minh
5. MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các chữ viết tắt Danh mục các bảng Danh mục các biểu đồ Danh mục các bản đồ MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 Chương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN CHĂN NUÔI THEO ĐỊNH HƯỚNG SẢN XUẤT HÀNG HÓA ............ 12 1.1. Cơ sở lí luận về phát triển chăn nuôi theo định hướng sản xuất hàng hóa .... 12 1.1.1. Các khái niệm cơ bản ............................................................................ 12 1.1.2. Đặc điểm và vai trò của chăn nuôi theo định hướng sản xuất hàng hóa ................................................................................................ 14 1.1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển ngành chăn nuôi theo định hướng sản xuất hàng hóa ....................................................................... 17 1.2. Cơ sở thực tiễn về phát triển chăn nuôi theo định hướng sản xuất hàng hóa ......................................................................................................... 23 1.2.1. Tình hình phát triển chăn nuôi theo định hướng sản xuất hàng hóa ở Việt Nam ................................................................................................. 23 1.2.2. Kinh nghiệm phát triển chăn nuôi theo định hướng sản xuất hàng hóa ở tỉnh Đồng Nai ....................................................................................... 24 Tiểu kết chương 1 ................................................................................................... 29 Chương 2. THỰC TRẠNG CHĂN NUÔI THEO ĐỊNH HƯỚNG SẢN XUẤT HÀNG HÓA Ở HUYỆN TRẢNG BOM (TỈNH ĐỒNG NAI) ....................................................................................... 30 2.1. Khái quát chung về huyện Trảng Bom .......................................................... 30
6. 2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến chăn nuôi theo định hướng sản xuất hàng hóa ở huyện Trảng Bom .............................................................................................. 35 2.2.1. Vị trí địa lí huyện Trảng Bom ............................................................... 35 2.2.2. Nguồn lao động ở huyện Trảng Bom .................................................... 36 2.2.3. Nhu cầu của thị trường .......................................................................... 38 2.2.4. Thiết kế chuồng trại chăn nuôi .............................................................. 41 2.2.5. Sự phát triển ngành chế biến thực phẩm ............................................... 42 2.2.6. Vốn đầu tư trong chăn nuôi ở huyện Trảng Bom ................................. 44 2.2.7. Giống vật nuôi trong chăn nuôi ở huyện Trảng Bom ........................... 46 2.2.8. Áp dụng khoa học và công nghệ vào chăn nuôi ở huyện Trảng Bom ............................................................................................ 48 2.2.9. Chính sách phát triển chăn nuôi ở huyện Trảng Bom ........................... 52 2.3. Thực trạng chăn nuôi theo định hướng sản xuất hàng hóa ở huyện Trảng Bom ................................................................................................... 53 2.3.1. Thực trạng chăn nuôi heo ........................................................................ 53 2.3.2. Thực trạng chăn nuôi gà .......................................................................... 68 2.4. Những nhận định về thực trạng chăn nuôi theo định hướng sản xuất hàng hóa ở huyện Trảng Bom (tỉnh Đồng Nai) ........................................... 83 Tiểu kết chương 2 ................................................................................................... 90 Chương 3. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CHĂN NUÔI THEO HƯỚNG SẢN XUẤT HÀNG HÓA Ở HUYỆN TRẢNG BOM (TỈNH ĐỒNG NAI) ĐẾN NĂM 2030 .................................... 92 3.1. Định hướng phát triển chăn nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa ở huyện Trảng Bom (tỉnh Đồng Nai) đến năm 2030 ................................................... 92 3.1.1. Cơ sở xây dựng định hướng phát triển chăn nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa ở huyện Trảng Bom ................................................................. 92 3.1.2. Định hướng phát triển chăn nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa ở huyện Trảng Bom .................................................................................... 95 3.2. Giải pháp phát triển chăn nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa ở huyện Trảng Bom (tỉnh Đồng Nai) đến năm 2030 ................................................... 98
7. 3.2.1. Nhóm giải pháp chung ............................................................................ 99 3.2.2. Nhóm giải pháp cụ thể........................................................................... 101 Tiểu kết chương 3 ................................................................................................. 113 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .............................................................................. 115 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 118 PHỤ LỤC
8. DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Nội dung đầy đủ của chữ viết tắt ASEAN : Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á FDI : Đầu tư trực tiếp từ nước ngoài GTSX : Giá trị sản xuất NN : Nông nghiệp NGTK : Niên giám thống kê NN&PTNT : Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn NXB : Nhà xuất bản ODA : Vốn hỗ trợ phát triển chính thức PL : Phụ lục SWOT : Phương pháp phân tích theo ma trận SWOT TPP : Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương UBND : Ủy ban nhân dân VietGAP : Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt ở Việt Nam VietGAHP : Quy trình thực hành chăn nuôi tốt ở Việt Nam
9. DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Sản lượng thịt heo hơi xuất chuồng của các cơ sở chăn nuôi heo ở huyện Trảng Bom được tiêu thụ tính bình quân 1 năm trong giai đoạn 2014 – 2017 ............................................................................................. 38 Bảng 2.2. Sản lượng thịt gà hơi giết, bán và trứng gà của các cơ sở chăn nuôi gà ở huyện Trảng Bom được tiêu thụ tính bình quân 1 năm trong giai đoạn 2014 – 2017 ................................................................................... 39 Bảng 2.3. Tỷ trọng đàn heo so với đàn gia súc ở huyện Trảng Bom giai đoạn 2010 – 2018 ............................................................................................. 59 Bảng 2.4. Tỷ lệ trình độ chuyên môn của chủ và lao động ở các cơ sở chăn nuôi heo tại xã Sông Trầu, xã Cây Gáo, xã Thanh Bình, xã Bắc Sơn, xã Bình Minh trong 6 tháng đầu năm 2019 ................................................. 62 Bảng 2.5. So sánh kết quả chăn nuôi giữa trang trại chăn nuôi heo và hộ chăn nuôi heo ở xã Sông Trầu, xã Cây Gáo, xã Thanh Bình, xã Bắc Sơn, xã Bình Minh tại thời điểm tháng 6 năm 2019 ....................................... 63 Bảng 2.6. Tỷ trọng đàn gà so với đàn gia cầm ở huyện Trảng Bom giai đoạn 2010 – 2018 ............................................................................................. 74 Bảng 2.7. Tỷ lệ trình độ chuyên môn của chủ và lao động ở các cơ sở chăn nuôi gà tại xã Cây Gáo, xã Tây Hòa, xã Đông Hòa, xã Giang Điền và xã Hố Nai 3 trong 6 tháng đầu năm 2019 .................................................... 78 Bảng 2.8. So sánh kết quả chăn nuôi giữa trang trại chăn nuôi gà và hộ chăn nuôi gà ở xã Cây Gáo, xã Tây Hòa, xã Đông Hòa, xã Giang Điền và xã Hố Nai 3 tại thời điểm tháng 6 năm 2019 .......................................... 79 Bảng 3.1. Phân tích SWOT của chăn nuôi huyện Trảng Bom ................................ 93 Bảng 3.2. Các kết hợp của S-W-O-T ....................................................................... 95
10. DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Giá trị sản xuất ngành chăn nuôi (theo giá so sánh 2010) giai đoạn 2011 – 2017 ở huyện Trảng Bom ............................................ 33 Biểu đồ 2.2. Lao động trong nông nghiệp và trong chăn nuôi ở huyện Trảng Bom giai đoạn 2009 – 2017 .............................................................. 37 Biểu đồ 2.3. Giá trị sản xuất ngành chế biến thực phẩm ở huyện Trảng Bom giai đoạn 2011 – 2017 (theo giá so sánh 2010) ................................ 43 Biểu đồ 2.4. Số lượng heo ở huyện Trảng Bom giai đoạn 2008 – 2018 ............... 54 Biểu đồ 2.5. Số trang trại chăn nuôi heo ở huyện Trảng Bom giai đoạn 2014 – 2018 ...................................................................................... 55 Biểu đồ 2.6. Số tổ hợp tác ba thành viên chăn nuôi heo ở huyện Trảng Bom giai đoạn 2014 – 2018 ....................................................................... 57 Biểu đồ 2.7. Số hộ chăn nuôi heo ở huyện Trảng Bom giai đoạn 2008 – 2018 .......................................................................................................... 58 Biểu đồ 2.8. Sản lượng thịt heo hơi xuất chuồng ở huyện Trảng Bom ................. 61 Biểu đồ 2.9. Số lượng gà ở huyện Trảng Bom giai đoạn 2008 – 2018 ................. 68 Biểu đồ 2.10. Số trang trại chăn nuôi gà ở huyện Trảng Bom giai đoạn 2014 – 2018 ...................................................................................... 70 Biểu đồ 2.11. Số tổ hợp tác ba thành viên chăn nuôi gà ở huyện Trảng Bom giai đoạn 2014 – 2018 ....................................................................... 72 Biểu đồ 2.12. Số hộ chăn nuôi gà ở huyện Trảng Bom giai đoạn 2008 – 2018 .... 73 Biểu đồ 2.13. Sản lượng thịt gà hơi giết, bán ở huyện Trảng Bom giai đoạn 2011 – 2018 ...................................................................................... 76 Biểu đồ 2.14. Số lượng trứng gà ở huyện Trảng Bom giai đoạn 2011 – 2018 ....... 77 DANH MỤC CÁC BẢN ĐỒ