Luận văn Chương trình truyền hình về khởi nghiệp của đài truyền hình Việt Nam hiện nay

Nội dung tài liệu: Luận văn Chương trình truyền hình về khởi nghiệp của đài truyền hình Việt Nam hiện nay

1. ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI V NHÂN VĂN VŨ THÙY LINH CHƢƠNG TRÌNH TRUYỀN HÌNH VỀ KHỞI NGHIỆP CỦA Đ I TRUYỀN HÌNH VIỆT NAM HIỆN NAY (KHẢO SÁT CHƢƠNG TRÌNH “CHUYẾN XE KHỞI NGHIỆP”-VTV6, “QUỐC GIA KHỞI NGHIỆP”-VTV1) LUẬN VĂN THẠC SĨ BÁO CHÍ HỌC HÀ NỘI - NĂM 2019
2. ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI V NHÂN VĂN VŨ THÙY LINH CHƢƠNG TRÌNH TRUYỀN HÌNH VỀ KHỞI NGHIỆP CỦA Đ I TRUYỀN HÌNH VIỆT NAM HIỆN NAY (KHẢO SÁT CHƢƠNG TRÌNH “CHUYẾN XE KHỞI NGHIỆP”-VTV6, “QUỐC GIA KHỞI NGHIỆP”-VTV1) Chuyên ngành: Báo chí học Mã số : 60 320101 LUẬN VĂN THẠC SĨ BÁO CHÍ HỌC NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TẠ BÍCH LOAN HÀ NỘI - NĂM 2019
3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: Luận văn này là công trình nghiên cứu thực sự của cá nhân tôi, đƣợc thực hiện dƣới sự hƣớng dẫn khoa học của: TS. Tạ Bích Loan. Các số liệu, những kết luận nghiên cứu đƣợc trình bày trong luận văn này trung thực và chƣa từng đƣợc công bố dƣới bất kỳ hình thức nào. Tôi xin chịu trách nhiệm về những nội dung, kết quả nghiên cứu trong quá trình thực hiện luận văn của mình. Hà Nội, ngày 20 tháng 11 năm 2019 Tác giả Vũ Thùy Linh
4. LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi đã nhận đƣợc sự giúp đỡ tận tình của các thầy cô, gia đình, bạn bè và đồng nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ quý báu đó. Trƣớc hết, tôi xin đƣợc bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới TS. Tạ Bích Loan, ngƣời đã trực tiếp hƣớng dẫn tận tình cũng nhƣ định hƣớng về phƣơng pháp làm việc, phƣơng pháp nghiên cứu và tạo mọi điều kiện để tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các thầy cô giáo trong chuyên ngành Báo chí, các thầy cô trong Khoa Báo chí và Truyền thông, Trƣờng Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội đã tạo điều kiện cho tôi trong suốt những năm học vừa qua. Tôi xin cảm ơn sự giúp đỡ, tạo điều kiện của lãnh đạo, ban biên tập của Ban Thời Sự, VTV6, VTV24, VTV5- Đài Truyền hình Việt Nam. Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn với gia đình, ngƣời thân và bạn bè về sự động viên giúp đỡ trong suốt quá trình học tập và hoành thành luận văn. Tôi rất mong nhận đƣợc sự góp ý, xây dựng của các nhà khoa học, các bạn đồng nghiệp để luận văn này thực sự là một công trình nghiên cứu có giá trị. Hà Nội - 2019 Tác giả Vũ Thùy Linh
5. MỤC LỤC DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ............................................................5 MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 6 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................. 6 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ..................................................... 9 3. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn ............................................................................ 10 4. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................. 11 5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu .................................................................. 12 6. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu ................................................... 13 7. Kết cấu ................................................................................................................ 14 CHƢƠNG 1. TRUYỀN HÌNH VÀ KHỞI NGHIỆP – NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN .............................................................................................. 15 1.1 Hệ thống các khái niệm và thuật ngữ liên quan tới đề tài ....................... 15 1.1.1. Truyền thông ................................................................................................. 15 1.1.2. Truyền hình ................................................................................................... 19 1.1.3. Chương trình truyền hình ............................................................................. 22 1.1.4. Khởi nghiệp ................................................................................................. 224 1.1.5. Đặc điểm của chương trình truyền hình ..................................................... 28 1.2. Quan điểm của Đảng, Luật pháp của Nhà nƣớc về khởi nghiệp ........... 29 1.3 Vai trò của báo chí với khởi nghiệp ............................................................. 31 TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 ...................................................................................... 33 CHƢƠNG 2. CÁC CHƢƠNG TRÌNH TRUYỀN HÌNH VỀ KHỞI NGHIỆP CỦA Đ I TRUYỀN HÌNH VIỆT NAM ......................................... 35 2.1. Tổng quan về các chƣơng trình truyền hình lựa chọn khảo sát ............ 35 2.2. Khảo sát về số lƣợng, thời lƣợng, tần suất phát sóng của các chƣơng trình khảo sát ......................................................................................................... 38 2.3 Nội dung và hình thức thực hiện các chƣơng trình khởi nghiệp ............ 44 2.3.1 Nội dung, thông điệp của các chương trình ................................................. 44 1
6. 2.3.2 Hình thức thực hiện chương trình ................................................................ 55 2.3.3. Sự thành công của các chương trình ........................................................... 59 2.4. Quy trình sản xuất các chƣơng trình truyền hình khởi nghiệp trên VTV1, VTV6 .......................................................................................................... 67 2.4.1. Quy trình sản xuất chương trình truyền hình khởi nghiệp trên VTV6 ........... 67 2.4.2. Quy trình sản xuất chương trình truyền hình khởi nghiệp trên VTV1 ...... 74 2.5. Đánh giá về các chƣơng trình truyền hình khởi nghiệp của Đài Truyền hình Việt Nam ........................................................................................................ 80 2.5.1. Ưu điểm ......................................................................................................... 80 2.5.2. Hạn chế ......................................................................................................... 82 TIỂU KẾT CHƢƠNG 2 ...................................................................................... 84 CHƢƠNG 3. MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA V ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO CÁC CHƢƠNG TRÌNH TRUYỀN HÌNH KHỞI NGHIỆP 86 3.1 Một số vấn đề đặt ra hiện nay ....................................................................... 86 3.1.1. Xu hướng bùng nổ công nghệ truyền thông ................................................ 86 3.1.2. Sự tất yếu phải nâng cao chất lượng và số lượng các chương trình truyền hình .......................................................................................................................... 87 3.2 Giải pháp chung .............................................................................................. 92 3.2.1. Phát huy hơn nữa kinh nghiệm sản xuất các chương trình truyền hình của Đài Truyền hình Việt Nam...................................................................................... 92 3.2.2. Hoàn thiện cơ chế chính sách về phát triển chương trình truyền hình ..... 94 3.2.3. Nâng cao nhận thức về vấn đề ản quyền đối với các chương trình truyền hình .......................................................................................................................... 95 3.2.4. Tăng cường xã hội hóa trong sản xuất các chương trình truyền hình ...... 97 3.3 Giải pháp cụ thể .............................................................................................. 98 3.3.1. Quan tâm đến việc đầu tư trang thiết bị phục vụ cho việc sản xuất các chương trình truyền khởi nghiệp ......................................................................... 98 3.3.2. Chuyên nghiệp hóa nhân sự tham gia sản xuất chương trình truyền hình khởi nghiệp .................................................................................................... 99 2
7. 3.3.3. Chuyên nghiệp hóa quy trình sản xuất các chương trình truyền hình khởi nghiệp trên VTV .......................................................................................... 102 3.3.4. Tập trung vào thế mạnh về tâm lý và tình cảm của khán giả xem các chương trình truyền hình khởi nghiệp .............................................................. 104 3.3.5. Thường xuyên theo dõi sản phẩm, điều tra công chúng ................... 106 TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 .................................................................................... 107 KẾT LUẬN .......................................................................................................... 110 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 113 PHỤ LỤC ............................................................................................................. 116 3
8. DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT Chữ viết tắt Diễn giải 1 PTTTDC Phƣơng tiện truyền hình đại chúng 2 ASEAN Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á 3 PGS.TS Phó giáo sƣ tiến sĩ 4 TS Tiến sĩ 5 VTV, Đài THVN Đài Truyền hình Việt Nam 6 VTV1 Ban Thời Sự 7 VTV6 Ban Thanh thiếu niên 8 VTV24 Trung tâm Tin tức VTV24 9 NXB Nhà xuất bản 10 MC Ngƣời dẫn chƣơng trình 11 Startup Khởi nghiệp 12 TW Trung Ƣơng 4
9. DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1: Tần suất theo dõi của khán giả đối với chƣơng trình “Chuyến xe khởi nghiệp” phát sóng trên VTV6, Đài truyền hình Việt Nam .......................... 39 Bảng 2.1. Tỷ lệ đánh giá của công chúng về thời lƣợng phát sóng của hai chƣơng trình (Chuyến xe khởi nghiệp trên VTV6 và Quốc gia khởi nghiệp trên VTV1) ...................................................................................................... 41 Biểu đồ 2.2: Tần suất theo dõi của khán giả đối với chƣơng trình “Quốc gia khởi nghiệp” phát sóng trên VTV 1 của Đài truyền hình Việt Nam ............................ 43 Bảng 2.2: Thông tin mà khán giả quan tâm khi xem chƣơng trình “Chuyến xe khởi nghiệp” ............................................................................................................ 48 Biểu đồ 2.3. Đánh giá của khán giả về thông tin đƣợc đề cập trong chƣơng trình “Chuyến xe khởi nghiệp” ....................................................................................... 49 Bảng 2.3. Tỷ lệ đánh giá của khán giả về nội dung chƣơng trình “Chuyến xe khởi nghiệp” ............................................................................................................ 50 Biểu đồ 2.4: Đánh giá của khán giả về nội dung chƣơng trình “Quốc gia khởi nghiệp” ..................................................................................................................... 52 Biểu đồ 2.5: Hình thức phản hồi thông tin của khán giả tới nhà đài ................... 81 5
10. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Từ khi xuất hiện từ đầu thế kỉ XX cho đến nay, truyền hình luôn là một loại hình truyền thông hấp dẫn đông đảo công chúng. Không chỉ là một phƣơng tiện truyền thông, phƣơng tiện giải trí thuần túy, ngày nay truyền hình còn đƣợc ứng dụng trong rất nhiều lĩnh vực của cuộc sống hiện đại, trong đó không thể không kể đến sự góp mặt của những chƣơng trình truyền hình về kinh tế, nhằm tạo nên bức tranh tổng thể, đa màu sắc và chính xác về nền kinh tế nƣớc nhà. Những thông tin đƣợc đƣa ra trong các chƣơng trình truyền hình này yêu cầu một sự khách quan, trung thực, thẳng thắn để đem đến cho khán giả nhận thức đúng đắn, phù hợp. Đặc biệt, thông tin và cách truyền tải thông điệp cần phải hấp dẫn, thú vị để thu hút đƣợc ngƣời xem. Năm 2016, khi thế giới đang bắt đầu với cuộc đua của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, Việt Nam cũng đang tăng tốc để bắt nhịp theo guồng quay này. Trên hành trình đó, rất cần sự đổi mới, sáng tạo và tiên phong đi đầu của những ngƣời trẻ, tạo nên một hệ sinh thái khởi nghiệp (startup) bền vững, đƣa Việt Nam trở thành một quốc gia khởi nghiệp. Năm 2016 cũng đã đƣợc Chính phủ chọn là Năm quốc gia khởi nghiệp. Thủ tƣớng Nguyễn Xuân Phúc đã nhấn mạnh: "Khởi nghiệp là một trong những thước đo thành công của Chính phủ kiến tạo. Chưa ao giờ khởi nghiệp được sự quan tâm của Chính phủ và toàn ộ hệ thống chính trị như lúc này. Chưa ao giờ khởi nghiệp có những điều kiện thuận lợi như lúc này". "Startup được xác định là đối tượng phục vụ của Bộ Thông tin và Truyền thông, ởi chỉ khi những dự án khởi nghiệp thành công thì nhiệm vụ của Bộ Thông tin và Truyền thông mới thành công", đây là lời khẳng định của Bộ trƣởng Nguyễn Mạnh Hùng trong cuộc gặp mặt với nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp diễn ra vào tháng 7 năm 2019. 6